Alternative Credit is in het afgelopen decennium sterk gegroeid. Aan de aanbodzijde komt dit door beperkingen en toenemende regelgeving waarmee banken sinds de kredietcrisis te maken hebben. Ook de vraag is snel toegenomen, omdat beleggers op zoek zijn naar rendement en diversificatie.
Een flink aantal pensioenfondsen¹ belegt al in Alternative Credit en dit zal in 2020 naar verwachting met meer dan 80% zijn toegenomen. De term Alternative Credit wordt breed gebruikt, maar wat verstaat NN Investment Partners (NN IP) hieronder en wat ziet zij als voordelen en uitdagingen van beleggen in deze beleggingscategorie?
Gabriella Kindert (foto), Head of Alternative Credit bij NN Investment Partners, licht toe: “Alternative Credit is een steeds belangrijkere beleggingscategorie bestaande uit een brede waaier van leningen aan bedrijven, organisaties en projecten, buiten het gereguleerde banksysteem. Voorbeelden zijn private loans voor woningen en commercieel vastgoed, leningen om infrastructuur te bouwen en om export of bedrijven te financieren. De looptijden kunnen zeer kort of zeer lang zijn en de kredietkwaliteit varieert van AAA tot high yield. We verdelen deze categorie in twee subsegmenten. Op de eerste plaats bieden actieve vermogensbeheerders en institutionele beleggers alternatieve kredietbronnen direct of via hun klanten zoals pensioenfondsen, verzekeraars, familiebedrijven en stichtingen aan. Daarnaast zijn er fintech-bedrijven die alternatieve leningen aanbieden via nieuwe bedrijfsmodellen, zoals crowd funding en peer-to-peer-leningen. NN IP richt zich op de eerste, meer traditionele vorm van Alternative Credit.”
Er zijn veel bedrijven en projecten die financiering nodig hebben, maar om verschillende redenen niet bij banken of op de publieke kapitaalmarkt terechtkunnen. Deze ‘financieringskloof’ bestaat vooral voor kleine en middelgrote bedrijven (mkb), maar bijvoorbeeld ook voor grote infrastructuurprojecten. Banken zijn, gedreven door strengere kapitaaleisen, niet meer zo happig om geld uit te lenen. Dit is een probleem omdat het mkb een primaire bron is van economische groei en twee derde van de wereldwijde beroepsbevolking aan het werk helpt. Maar er zijn ook andere redenen om voor de private in plaats van de publieke markt te kiezen. Een belangrijke is de mogelijkheid voor zowel de geldverstrekker als de lener om leningen aan de eigen wensen aan te passen. Er wordt bilateraal of multilateraal onderhandeld over alternatieve kredietleningen en ze worden vastgelegd in documentatie op maat.
Maureen Schlejen, Head of Institutional Relations, Nederlandse markt bij NN Investment Partners: “De banken hebben te maken met grote regeldruk. Ze moeten de verplichtingen op hun balans beperken. Het totaal aan geconsolideerde activa in de bankensector is sinds 2009 bijna jaarlijks afgenomen. Sinds de kredietcrisis geldt hetzelfde voor het aantal en de totale waarde van gesecuritiseerde beleggingen. Securitisaties zijn relatief complex voor banken, de regels zijn zeer streng en de kapitaalvereisten kunnen voor beleggers onaantrekkelijk zijn. Institutionele beleggers zijn in staat om de kloof te dichten. Dankzij hun structuur zijn zij als het ware natuurlijke beleggers in leningen. Veel van hen hebben een lange beleggingshorizon en kunnen zich de lagere liquiditeit van leningen veroorloven. De extra opbrengst kan voor beleggers uitkomen op 50 tot 200 basispunten bovenop dat van vergelijkbare beursgenoteerde instrumenten, afhankelijk van hoeveel risico zij willen nemen.”
Kindert vervolgt: “Het niveau van de fundamentele analyse, compliance en het risicobeheer is bij ons gelijk aan of zelfs hoger dan dat van banken. Dit houdt in dat we dezelfde producten bieden als banken, maar binnen een kader van vermogensbeheer en afgestemd op onze klanten. Alternative Credit heeft interessante karakteristieken, zoals een lage correlatie met de meer traditionele beleggingscategorieën, diversificatie, aantrekkelijke rendementen en relatief aantrekkelijke spreads. Uiteraard verschillen de verwachte rendementen per type belegging. Een relatief onbekend kenmerk van Alternative Credit is dat deze leningen ook kunnen worden gebruikt om de verplichtingen van pensioenfondsen en verzekeraars te matchen. Het meer behoudende deel van deze strategieën heeft voorspelbare cashflows, stabiele rendementen en een hoge kredietkwaliteit, maar biedt toch nog extra rendement ten opzichte van de traditionele instrumenten die in de matchingportefeuille worden gebruikt.”
Spread en premies
De koers voor elke beleggingscategorie wordt bepaald door vraag en aanbod. De private markt heeft echter een eigen dynamiek. Kindert legt uit: “We moeten leningen vergelijken met obligaties. Bij leningen richten we ons sterk op neerwaartse risico’s. Hoe is de lening gestructureerd? Zijn er beschermingen in het contract opgenomen, zoals onderpand, hypotheken en uitoefenrechten? De leningen hebben vaak complexe structuren en uitgebreide documentatie; deze complexiteit wordt gecompenseerd door een premie. Beleggers vragen ook een premie voor het gebrek aan liquiditeit, de liquiditeitspremie. De spread wordt daarnaast beïnvloed door marktinefficiënties – ofwel hoe gemakkelijk of moeilijk is het om kopers en verkopers bij elkaar te brengen – en de verwachte kans op wanbetaling en de terugvorderingspercentages van de betreffende leningen. In het algemeen biedt Alternative Credit een spread, ook wel private pricing differential (ppd) genoemd, van 0,5% tot 5%.”
Schlejen voegt toe: “De spread is veranderlijk. We houden elk subsegment scherp in de gaten en hebben speciale teams voor de verschillende strategieën. Naast de analyse van de aanbodzijde kijken we goed naar de specifieke wensen van onze klanten. We zien dat diverse pensioenfondsen een meer gespreide portefeuille van Alternative Credit willen opbouwen. We kunnen hen hierbij helpen door op alternatieven met een beter profiel te wijzen. NN IP belegt in een zeer groot aantal subcategorieën van Alternative Credit en daardoor hebben we goede kennis van de aantrekkelijkheid van al deze segmenten. We bieden zowel activa als oplossingen. Daar hebben we veel ervaring mee; we doen dit voor onze verzekeraar al sinds begin jaren negentig.”
Defensieve strategie
De meeste private loans bevinden zich op een veilige plek in de kapitaalstructuur. Ze worden meestal gedekt door activa en/of aandelen van de betreffende bedrijven. Veel leningen hebben een variabele rente en bieden impliciet een natuurlijke bescherming tegen het risico van stijgende inflatie. Bovendien is spreiding mogelijk.
Schlejen zegt: ‘In onzekere tijden kunnen beleggers bijvoorbeeld beleggen in leningen met kortere looptijden, zoals handelsfinanciering of factoring. Niet alleen spreiden beleggers meer binnen Alternative Credit, ze breiden hun allocatie aan de categorie ook uit. Dit gaat ten koste van bijvoorbeeld aandelen (omdat die meer volatiel zijn) of staatsleningen (omdat die nu te weinig opleveren en gevoelig zijn voor stijgende rentes). Dit geldt niet alleen voor pensioenfondsen, maar ook voor verzekeraars. Onafhankelijke vermogensbeheerders en familiebedrijven kijken de laatste tijd ook naar onze oplossingen. Steeds meer beleggers tonen belangstelling. Om aan de behoefte aan meer kennis en informatie te voldoen, hebben we het handboek ‘De beleggingscategorieën van Alternative Credit’ geschreven en op onze website geplaatst. Het handboek wordt veel gedownload, wat aangeeft dat men deze beleggingscategorie graag beter wil begrijpen.”
Kindert concludeert: “Kennisoverdracht is erg belangrijk. We moeten uitleggen wat op de markt voor Alternative Credit als geheel en in de verschillende subsegmenten goed en fout kan gaan. Op die manier dragen we bij aan de ontwikkeling van de markt. Niet alleen beleggers, maar ook regelgevers en politici hebben onze informatie nodig. In Europa hangt de strategische richting duidelijk samen met groei van de kapitaalmarkten binnen de leningenmarkt. Ook de laatste officiële documenten van de Europese Commissie onderschrijven het gebruik van leningen. De EU heeft zelfs een actieplan voor een kapitaalmarktenunie aangenomen, om kapitaal in Europa te mobiliseren en te kanaliseren naar alle bedrijven, waaronder het mkb, en infrastructuurprojecten die het nodig hebben om uit te breiden en banen te creëren. Deze ontwikkelingen onderstrepen het potentieel van Alternative Credit.”
