Aan een nieuwe wereldoorlog wil niemand denken, maar wat als de spanningen tussen Rusland en Turkije escaleren? Of wat als de olieprijs plotsklaps naar de 100 dollar gaat of centrale banken al hun schulden gaan afschrijven? Wij vroegen Arent Thijsen, Chief Executive Officer van T&E inmaxxa, een aantal zwarte zwanen te benoemen en wat de gevolgen voor beleggers zijn indien ze echt zouden uitkomen.
[1] Olie naar 100 dollar, beurs Rusland plus 100%
De olieprijs gaat onverwacht hard omhoog naar een niveau boven de 100 dollar. Oorzaken kunnen gevonden worden in de oorlog tussen de Golfstaten Saudi-Arabië en Iran, de accelererende economie van China of een ineenstorting van de Amerikaanse fracking-industrie.
Gevolgen: De beurzen van Rusland, Brazilië en Zuid-Afrika staan ongekende stijgingen te wachten: de Russische beurs kan 100% plussen.
[2] Olie naar 14 dollar en er volgt een opstand in Saudi-Arabië
De olie-oorlog gaat door, het Midden-Oosten en Rusland overstromen de wereld met olie. De olieprijs daalt hierdoor naar een niveau zoals we dat ook aan het begin van deze eeuw zagen, 14 dollar per vat. Saudi-Arabië komt voor de keus te staan om de riyal te ontkoppelen of hard te gaan bezuinigen.
Gevolgen: In beide gevallen zal de sociale onrust pieken en tot een val van het regime leiden. Hiermee komt de productie tot stilstand en breekt ironisch genoeg weer een gouden tijd aan voor olie.
[3] Einde sancties Rusland
De sancties tegen Rusland worden opgeheven. De nieuwe president van de Verenigde Staten, Donald Trump, haalt de banden met Rusland aan. Europa en de VS hebben Rusland nodig bij de stabilisering van Syrië en om het vluchtelingenprobleem te consolideren. De partijen komen tot een overeenstemming over Oekraïne. Rusland schrijft zijn lening en openstaande gasrekeningen aan Oekraïne af in ruil voor de Krim. Oekraïne kiest ervoor om geen lid te worden van de Europese Unie (EU) en de Navo, maar in te zetten op een goede relatie met zowel de EU als met Rusland.
Gevolgen: Het nieuwe politieke klimaat creëert een goed investeringsklimaat in Rusland en de Oekraïne, met enorme koersstijgingen als gevolg voor de desbetreffende beurzen. Het is ook voor Europa goed nieuws, de handel kan weer worden hervat met een mooie impuls voor de Europese economieën.
[4] Oorlog tussen Turkije en Rusland
Turkije kan zich wederom niet beheersen en haalt meerdere Russische vliegtuigen neer. Rusland slaat terug en vernietigt enkele raketinstallaties en een luchtmachtbasis van Turkije. Vervolgens legt Turkije een blokkade van marineschepen bij de Bosporus om Russische schepen te blokkeren. Rusland slaat hard terug en vecht zich met de Zwarte Zeevloot een doorgang en bezet feitelijk de Bosporus.
Gevolgen: Hier start het scenario voor de Derde Wereldoorlog. De Navo is verplicht om Turkije als lid bij te staan. Maar de verdragen die Rusland met China en India heeft, verplichten deze landen Rusland bij te staan indien dit land zal worden aangevallen. Opeens zijn aan alle kanten grootmachten met kernwapens betrokken.
[5] Afschrijving schulden door centrale banken
In Japan en Europa blijken alle programma’s van de centrale banken niet te werken. De economieën beginnen te krimpen en de schuldenlasten worden ondragelijk. De Bank of Japan (BoJ) en/of de Europese Centrale Bank (ECB) nemen het besluit om de ultieme maatregel te nemen: ze gaan de staatsobligaties van de overheden afschrijven. Een vestzak-broekzakoperatie. Door de enorme afschrijvingen zijn Europese staten en Japan opeens de meest veilige plekken op aarde en hebben weer een enorme investeringscapaciteit. Het vertrouwen in de economie springt omhoog met een euforische economie als gevolg.
Gevolgen: Een spannende situatie ontstaat: de veiligheid van Europese staten trekt de rente naar beneden, maar uiteindelijk zal de inflatie winnen. De euforie leidt tot economische oververhitting. De rente stijgt richting de 5% voor de eurozone. Hierna begint het proces van normalisatie.
[6] De Europese lentee
Na de Arabische Lente wordt het ook in Europa Lente. Grote sociale onrust en opstanden breken uit. De oorzaak kan worden gevonden in de vluchtelingenproblematiek, in combinatie met een stagnerende overheid en het naar buiten komen van corruptieschandalen bij belangrijke Europese politici. De draagkracht van de bevolking voor het opvangen van vluchtelingen is bereikt en overschreden. Meerdere incidenten als de massale aanrandingen in Keulen tijdens Nieuwjaar vormen de absolute trigger.
Gevolgen: Een lange periode van geweld in alle Europese steden breekt aan. Landen trekken zich terug uit de EU. De eerste zijn Polen en Hongarije, gevolgd door Duitsland en de Benelux. Overal in Europa verschijnen grimmige grensbewakingen. Van solidariteit is geen enkele sprake meer. Voor beleggers is alleen ellende te verwachten. Aandelenbeurzen kelderen, de euro knalt onderuit (als die dan nog bestaat) en de rente loopt hard op.
[7] Amerikaanse economie in recessie
De Federal Reserve verhoogt stug, volgens plan, de rente. De renteverhogingen zijn helaas te veel voor de Amerikaanse economie die onderhuids al aan het verzwakken was. Verzwakking komt vanuit de vastgoedmarkt die afkoelt en de fracking-industrie die door de lage olieprijs de afgrond ingaat.
Gevolgen: Banken zullen in de problemen komen, ze delen in het fracking-leed. De Dow Jones, S&P 500 en de Nasdaq dalen met meer dan 30%.
[8] China loopt vast
In plaats van mindere groei maakt China zijn eerste periode van economische krimp mee. Alles wordt grimmiger, grote faillissementen van overgefinancierde bedrijven zijn aan de orde van de dag. Opeens blijken grote Europese en Amerikaanse financiële instellingen een flinke China exposure te hebben. Nieuwe herkapitalisatierondes zijn nodig.
Gevolgen: Aandelen en obligaties van financiële instellingen zijn weer het zwarte gat van de financiële markten.
[9] Virusuitbraak
Een nieuw oncontroleerbaar virus breekt uit. Een virus dat voornamelijk dodelijk is voor ouderen. De pandemie raast als een veenbrand door de wereldpopulatie. De geforceerde verjonging van de wereldbevolking lost veel problemen op.
Gevolgen: Pensioentekorten zijn er niet meer. De belastingdruk kan omlaag. Er zal een enorme kapitaalsoverdracht plaatsvinden naar de jongere generatie. Dit laatste is weer een grote inkomstenbron voor overheden. De vastgoedmarkten moeten gemeden worden. De uitdunning van de bevolking zal een groot overschot aan vastgoed tot gevolg hebben. Bedrijven en industrieën die voordeel hadden van een grote ouderenpopulatie zullen eveneens hard getroffen worden. Met name Europa, China en Japan kunnen profiteren.
