Het Petrobras-schandaal bevestigde weer alle vooroordelen over de gebrekkige corporate governance in de opkomende markten. “Maar dan gaat men voorbij aan de enorme sprong voorwaarts die opkomende markten de afgelopen tien jaar hebben gemaakt op het gebied van transparantie en corporate governance.” Dit legt Rodica Glavan bloot.
Zij is fondsbeheerder Emerging Market Debt (EMD) bij Insight, een boutique van BNY Mellon. Omdat bedrijven uit opkomende markten op zoek zijn naar financiering op de externe markten worden ze gedwongen de maatstaven uit de ontwikkelde markten te implementeren, signaleert Glavan.
Zonder de in de loop van de tijd aangebrachte verbeteringen zouden bedrijfsobligatiebeleggers een hogere vergoeding eisen en de yield opvoeren of domweg geen bedrijfsschuld meer opkopen. In dat geval zouden de financieringskosten voor bedrijven nodeloos toenemen.
Elk nadeel heeft een voordeel
Ondanks alle verbeteringen laat het schandaal bij het Braziliaanse Petrobras wel zien dat zwak bestuur en gebrekkige transparantie een risicofactor zijn in de opkomende markten. Petrobras (voor 60% staatseigendom) is een schoolvoorbeeld van hoe staatsbemoeienis in een bedrijf potentieel schadelijk kan zijn.
Door de staat gecontroleerde bedrijven blijven in veel opkomende markten zoals China, Verenigde Arabische Emiraten, Rusland, Indonesië, Maleisië, Saudi-Arabië, India en Brazilië het grootste deel van de nationale economie uitmaken. Maar anderzijds vormen staatsbedrijven ook een extra zekerheid in moeilijke tijden. Als het echt tegenzit kan de overheid bijspringen om de problemen helpen op te lossen, erkent Glavan.
Het Petrobras-schandaal is volgens haar ook weer een reminder dat de crises die zich in opkomende markten af en toe voordoen een positieve uitwerking kunnen hebben. Op de langere termijn komt er voor Brazilië iets heel moois uit, voorspelt Glavan. “Het dwingt het land tot een structurele aanpak van corruptie en governance.”
Het heeft in Glavans optiek ook geleid tot de aanstelling van een nieuwe marktvriendelijke regering die aan de slag gaat om de economie van het land te verbeteren en op een groeipad voor de lange termijn te zetten. “Een aantal initiatieven is al genomen om vertrouwen van investeerders terug te winnen.”
De winst van transparantie
Glavan erkent wel dat op de weg naar de verbetering van de governance en de transparantie veel hobbels en hindernissen te vinden zijn. Er is een aantal opkomende markten die op dit gebied achterlopen. Zij geeft Venezuela als voorbeeld. Ook de betekenis van het begrip transparantie wil in China nog wel eens afwijken van wat gangbaar is bij bedrijven in ontwikkelde markten.
“In veel opkomende markten gaan de ontwikkelingen echter de goede kant op”, bemerkt Glavan. “Veel bedrijven ontdekken de voordelen van een grotere transparantie en zien in dat het een manier is om hun bedrijf in de kijker te spelen bij buitenlandse investeerders. Zij begrijpen dat beleggers een hogere mate van verantwoording eisen en dat er een kostenplaatje aan vast zit als ze dit niet doen.”
