Zeggen de namen Stanley Fischer of Lael Brainard u iets? Wellicht niet. Toch worden de woorden van deze mensen op een goudschaaltje gewogen door het gros van de volgers van de financiële markten. Zij zijn namelijk leden van het bestuur van de Federal Reserve, de machtigste centrale bank ter wereld.
Ze worden voorgezeten door Janet Yellen. Die kent u waarschijnlijk wel. Uit de speeches van centrale bankiers proberen beleggers op te maken welke kant het beleid van de Fed opgaat. Hun uitspraken zijn vaak voor de hand liggend, maar toch reageren markten erop.
Als de als havik bekendstaande Fischer zegt dat de economie klaar is voor een renteverhoging, dan reageert de markt vaker wel dan niet als door een wesp gestoken. Rentes gaan omhoog, de dollar wordt duurder en aandelenkoersen dalen. En als de notoire duif Brainard wat later zegt dat er geen haast gemaakt hoeft te worden, komt de markt enigszins tot bedaren.
Zondvloed aan liquiditeit
Het mag duidelijk zijn dat het beleid van centrale banken, de Fed voorop, een belangrijke richtinggever is voor de financiële markten. Die zijn sinds het hoogtepunt van de financiële crisis in 2009 grotendeels dankzij de centrale banken omhoog gestuwd, door onconventionele maatregelen als Quantitative Easing (QE) is er een zondvloed aan liquiditeit in de markten gepompt waarvan zowel aandelen als obligaties sterk hebben geprofiteerd.
Rentes op als veilig beschouwde staatsleningen zijn in de meeste ontwikkelde economieën zodanig gedaald dat het lijkt alsof beleggers nooit meer op een stijging rekenen. Zij zijn zelfs bereid geld toe te leggen om in staatsleningen van Zwitserland of Duitsland te beleggen. Uitspraken van een havik kunnen dan zomaar ineens de trigger zijn voor een reversal en tot flinke verliezen op die staatsleningen leiden.
En bijvoorbeeld opkomende markten gingen dit jaar juist zo lekker omdat markten ervan uit gingen dat de Fed on hold zou blijven. Dit hield de dollar en de lange rente in de Verenigde Staten in toom, wat een belegging in opkomende markten aantrekkelijker maakte. Is het herstel van opkomende markten nu plots ten einde?
December
Zoals verwacht heeft de Fed op de vergadering van september besloten om zijn beleidsrente ongewijzigd te laten, maar Yellen liet doorschemeren dat een renteverhoging voor het eind van het jaar waarschijnlijk is. Er staan voor dit jaar nog twee vergaderingen gepland, in november en december. Omdat de vergadering van november slechts een week voor de verkiezingen plaatsvindt, is de kans op een rentstap dan klein. Dus blijft december over, hoewel de markt nog steeds niet erg overtuigd lijkt, want er is een kans van ongeveer 65% ingeprijsd.
Het verkiezingsresultaat in de VS zal waarschijnlijk de belangrijkste variabele voor de marktverwachtingen zijn en de markt zal tot 8 november in de greep blijven van de peilingen. Ik denk dat een verkiezingszege van Hillary Clinton vrijwel zeker zal worden gevolgd door een renteverhoging in december. Een overwinning van Donald Trump kan leiden tot meer de verkiezingen dus weer vooral gaan om kijken wat de Fed doet en, zoals een van de meest serieus genomen beurswijsheden luidt, don’t fight the Fed.
