Het valutabeleid heeft voor een schokgolf op de valutamarkten gezorgd. Aangemoedigd door de verschuivingen in wisselkoersen in Kazachstan en Vietnam jagen speculanten nu op de volgende munt die op de nominatie staat om in de modder te zakken. Kazachstan kan echter als de kanarie in de kolenmijn worden beschouwd.
Het bloedbad op de wereldwijde aandelenmarkten in augustus heeft maar weer eens duidelijk gemaakt hoe benard de situatie is van veel opkomende markten, met name die markten die afhankelijk zijn van de export van ruwe olie. De gestage stijging van de Amerikaanse dollar heeft alleen maar de pijn geïntensiveerd voor die landen die de greenback gebruiken als kapstok voor hun eigen wisselkoers.
Dat blijkt maar weer in het geval van Kazachstan, zo analyseert Frontera, een vanuit Londen en Dubai opererend platform voor investeerders en financieel-experts die zich op emerging markets en frontier markets richten. De inwoners van Kazachstan werden in de ochtend van 20 augustus getrakteerd op een onaangename verrassing toen de centrale bank van het land plotseling aankondigde dat het de koppeling van zijn valuta aan de dollar zou verlaten. Er ontstond een onstuimige kettingreactie.
Grondig geraakt
“Binnen enkele minuten daalde de marktprijs van de Kazachstaanse tenge met 23% en de besparingen van de Kazachstaanse bevolking verdampten onmiddellijk, uitgedrukt in dollars, met hetzelfde percentage. En voorspelbaar glipten in Kazachstan dollars sneller weg uit de banken dan wodka en het aldaar populaire gekookte paardenvlees”, aldus Frontera.
Door te weigeren om zijn munt op peil te houden in vergelijking met de dollar past de centrale bank van Kazachstan juist de oude tactiek van devaluatie van de Kazachstaanse munt toe om de export aantrekkelijker te maken. En die tactiek zal vrijwel zeker worden herhaald als de pijn van de hoge koers van de dollar en de zwakte van de grondstoffenmarkt zich verder keert tegen veel economieën.
Kazachstan voelt dit allang. Het land wordt grondig geraakt door de mondiale grondstofprijzenmalaise. Het is een land waar de export van olie en metalen meer dan 70% bijdraagt aan de economie
Hongkong
Behalve de munten van Kazachstan en Vietnam is een aantal andere valuta onder druk komen te staan. Denk aan de Hongkongse dollar (HKD), de Saudi-Arabische riyal (SAR) en de dirham (AED) van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Ze kunnen daarmee de speelbal van speculanten worden.
Aidan Yao, Senior Emerging Market Economist van AXA Investment Managers, gaat in op de HKD. “Een loskoppeling van de HKD met de (Amerikaanse) dollar zou in de praktijk een sterkere verbinding met de Chinese munt betekenen. Omdat deze laatste munt nog niet volledig converteerbaar is, levert dat echter een groot risico op voor het vrije handelsverkeer in Hongkong.”
Volgens hem heeft de monetaire autoriteit van Hongkong (de HKMA) een sterke ‘valuta-wissellijn’ met de People’s Bank of China (PBoC), ter waarde van 400 miljard renminbi. “In noodgevallen, bijvoorbeeld een speculatieve aanval, kan de HKMA die extra liquiditeit gebruik maken om speculanten af te weren.”
Yao ziet dat de HKD zeker druk ondervindt van de markt, maar dat de valutareserves enorm zijn: 340 miljard dollar, ofwel 120% van het bbp. De econoom denkt dat de huidige status quo het beste scenario is voor de HKD. “Een verschuiving richting Renminbi zal op termijn gebeuren, maar pas nadat de yuan volledig converteerbaar is.”
